อุทยานแห่งชาติแม่เงา เป็นเพียงอุทยานขนาดเล็กที่มีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ 257,650 ไร่ หรือประมาณ 412 ตารางกิโลเมตรเท่านั้น โดยครอบคลุมพื้นที่อำเภอแม่สะเรียง อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน และอำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก มีสภาพป่าโดยทั่วไปเป็นป่าดิบเขา ป่าดิบแล้ง ป่าสนเขา ป่าเบญจพรรณ และป่าเต็งรัง อีกทั้งยังเป็นป่าต้นน้ำของแม่น้ำเงา แม่น้ำยวม และแม่น้ำริด นอกจากนี้ยังมีภูมิประเทศเป็นเทือกเขาสูงชัน สลับซับซ้อนมียอดเขาสูงหลายยอด เช่น ดอยปุยหลวงมีความสูง 1,498 เมตร จากระดับทะเลปานกลาง ดอยเซอเทอลู่ความสูง 1,622 เมตร จากระดับทะเลปานกลาง และดอยคุยหลวงที่สูงที่สุดมีความสูงกว่า 1,678 เมตร จากระดับทะเลปานกลาง รู้จักแม่น้ำเงา แม่น้ำเงาเป็นลำน้ำที่ยาวที่สุดที่ไหลผ่านพื้นที่ของอุทยานฯ ซึ่งมีความยาวประมาณ 42 กิโลเมตร กว้างประมาณ 10-20 เมตร ตามสภาพของภูมิประเทศที่ไหลผ่าน เริ่มจากท่าเรือริมฝั่งน้ำเชิงสะพานข้ามแม่น้ำเงา ถึงบ้านสบโขง ไหลขึ้นเหนือถึงบริเวณสบเงา แล้วมาบรรจบกับแม่น้ำยวม โดยลำน้ำสายนี้จะไหลเลาะคดเคี้ยวไปตามเกาะแก่งต่าง ๆ แม่น้ำเงาเป็นลำน้ำที่มีความใสสะอาดมาก ใสจนมองเห็นเงาในน้ำได้ชัดเจน จนเป็นที่มาของชื่อ “แม่น้ำเงา” นั่นเอง แม่น้ำเงา บ้านแม่เงา ตำบลแม่สวด เหมาะสำหรับการนั่งเรือหางยาวไปหมู่บ้านต่าง ๆ สภาพสองฝั่งยังคงเป็นธรรมชาติที่สวยงาม โดยเริ่มจากท่าเรือริมฝั่งน้ำเชิงสะพานข้ามแม่น้ำเงาถึงบ้านสบโขง ซึ่งเรือจะไม่มีเวลาออกและกลับจากแต่ละหมู่บ้านที่แน่นอน เพราะส่วนใหญ่เป็นเรือที่ใช้ขนผลิตผลการเกษตรไปจำหน่าย และระยะทางในการเดินทางไม่แน่นอนขึ้นอยู่กับปริมาณน้ำในแม่น้ำ หากนักท่องเที่ยวต้องการที่พักติดต่ออุทยานแห่งชาติแม่เงา โทรศัพท์ 0 5307 1471 ไฮไลต์แห่งอุทยานฯ – ล่องแพตามลำน้ำแม่น้ำเงาซึ่งเป็นกิจกรรมยอดนิยมในหมู่นักท่องเที่ยวและได้ชื่อว่าเป็นเส้นทางล่องแพไม้ไผ่ ที่สวยงามที่สุดเส้นทางหนึ่ง หรือไม่ก็นั่งเรือหางยาวไปยังบริเวณต้นน้ำของแม่น้ำเงาเพื่อชมหมู่บ้านกะเหรี่ยง ที่มีวิถีชีวิตดั้งเดิม โดยช่วงเวลาเหมาะสมนั้นอยู่ระหว่างเดือนมิถุนายน-มกราคมของทุกปี – ศึกษาธรรมชาติ เดินชมป่าสักที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติที่หาชมได้ยาก – เพลิดเพลินไปกับสายน้ำตกหลายแห่ง เช่น น้ำตกโอโละโกร น้ำตกใหญ่กลางป่าที่น่าตื่นตาด้วย สายน้ำไหลจากหน้าผาสูงกว่า 150 เมตร นอกจากนี้ยังมีน้ำตกแม่วะหลวง น้ำตกแม่แจ น้ำตกแม่ลออ และน้ำตกบูรณประภา – เดินขึ้นสู่จุดชมวิวยอดดอยปุยที่มีความสูงระดับ 1,000 เมตร จากระดับทะเลปานกลาง และจุดชมวิวทะเลหมอกยอดดอยปุยหลวงที่มีความสูงระดับ 1,600-1,700 เมตร จากระดับทะเลปานกลาง ซึ่งเหมาะสำหรับนักท่องเที่ยวที่ชอบเดินป่าแบบผจญภัยและกางเต็นท์พักแรม – เที่ยวชมถ้ำปลาซึ่งภายในถ้ำมีฝูงปลาอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก เช่น ถ้ำแม่อมกิ ที่เป็นถ้ำมีน้ำลอดไหลออกมาสู่ปากถ้ำ ภายในตระการตาด้วยหินงอกหินย้อยสวยงาม ที่ตั้ง: อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน การเดินทาง: สามารถไปได้สองเส้นทาง คือ – จากกรุงเทพฯ-อำเภอแม่สอด แล้วเดินทางต่อตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 105 (แม่สอด-แม่สะเรียง) ถึงบ้านแม่เงาซึ่งเป็นปากทางเข้าอุทยานแห่งชาติแม่เงา ระยะทาง 190 กิโลเมตร แล้วเลี้ยวขวาตามถนนคอนกรีตถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติแม่เงา ระยะทาง 4 กิโลเมตร – จากกรุงเทพฯ-จังหวัดเชียงใหม่ แล้วเดินทางต่อตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 108 (เชียงใหม่-แม่สะเรียง) ถึงอำเภอแม่สะเรียง (บ้านจอมแจ้ง) ระยะทาง 191 กิโลเมตร เลี้ยวซ้ายไปตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 105 ถึงบ้านแม่เงา ระยะทาง 40 กิโลเมตร แล้วเลี้ยวซ้ายตามถนนคอนกรีตเข้าสู้ที่ทำการอุทยานแห่งชาติแม่เงา ระยะทาง 4 กิโลเมตร สิ่งอำนวยความสะดวก: อุทยานฯ มีบ้านพักบริการ รวมทั้งลานกางเต็นท์หน้าที่ทำการอุทยานฯ ซึ่งเป็นสนามหญ้ากว้างมีร่มเงาไม้ใหญ่ นอกจากนี้ยังมีร้านอาหารสวัสดิการไว้บริการ สอบถามข้อมูล: โทรศัพท์ 0 5368 3210 สำนักงานป่าไม้เขตแม่สะเรียง โทรศัพท์ 0 5368 1323
